UNESCO wzywa do wstrzymania wycinki w Puszczy Białowieskiej

UNESCO wzywa do wstrzymania wycinki w Puszczy Białowieskiej pod groźbą zmiany jej statusu na Liście Światowego Dziedzictwa

Komentarz ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, Greenpeace Polska, Fundacji Greenmind, WWF Polska, Fundacji Dzika Polska, Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (OTOP) i Pracowni na rzecz Wszystkich Istot

UNESCO opublikowało dziś wersję roboczą decyzji w sprawie Puszczy Białowieskiej. Organizacja wzywa Polskę do zatrzymania realizacji nowego Planu Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Białowieża oraz ministerialnego “Programu dla Puszczy Białowieskiej…”, a tym samym odstąpienia od planowanych wycinek w Puszczy. Niezastosowanie się do tej rekomendacji poskutkuje natychmiastową zmianą statusu Puszczy i wpisaniem jej na Listę Dziedzictwa Zagrożonego.

UNESCO bardzo jasno stwierdza to, co  naukowcy i organizacje społeczne wielkokrotnie powtarzali: zwiększenie wycinki w Nadleśnictwie Białowieża oraz “Program dla Puszczy Białowieskiej jako dziedzictwa kulturowo-przyrodniczego UNESCO oraz obszaru sieci Natura 2000” mogą spowodować znaczące zakłócenie procesów naturalnych, dla których ochrony obszar ten został wyznaczony. Opublikowana decyzja to wyraźny sygnał dla polskiego rządu, że plany ministra Szyszki stoją w sprzeczności z naszymi międzynarodowymi zobowiązaniami. Polska musi ich przestrzegać niezależnie od bieżących interesów politycznych.

UNESCO wzywa stronę polską do wstrzymania realizacji zaktualizowanego Planu Urządzania Lasu dla Nadleśnictwa Białowieża i “Programu dla Puszczy…” na całym obszarze Puszczy Białowieskiej do czasu opracowania i przedstawienia UNESCO i IUCN oceny ich oddziaływania na wyjątkowe, uniwersalne walory Puszczy (ang. Outstanding Universal Value – OUV), dla której została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa.

Możliwe konsekwencje

Robocza decyzja UNESCO potwierdza, że wycinka zagraża unikatowemu charakterowi Puszczy Białowieskiej, a w razie realizacji aneksu do Planu Urządzania Lasu Nadleśnictwa Białowieża lub “Programu dla Puszczy…”, natychmiast trafi ona na Listę Dziedzictwa Zagrożonego. Kolejnym krokiem jest całkowite wykreślenie z Listy, jak stało się w przypadku Drezna. Taki scenariusz byłby olbrzymim ciosem dla przyrody Puszczy Białowieskiej, a w konsekwencji także rozwoju regionu i wizerunku naszego kraju.

Ogłoszona dziś decyzja UNESCO będzie dyskutowana – razem z raportem ekspertów IUCN, którzy dwa dni temu skończyli swoją misję w Puszczy Białowieskiej – podczas dorocznego spotkania Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO w przyszłym miesiącu. Komitet podejmuje najważniejsze decyzje dotyczące obiektów znajdujących się na Liście.

Strefy UNESCO

Chodzi przede wszystkim o respektowanie stref ochronnych UNESCO. Definiują one poziom ochrony i dopuszczalnej ingerencji człowieka na różnych obszarach Puszczy Białowieskiej. Ma to na celu zachowanie jej unikatowego charakteru, dzięki któremu została uznana za Obiekt Światowego Dziedzictwa, oraz wskazanie, gdzie możliwe jest pozyskiwanie drewna np. na potrzeby lokalnej społeczności.

Zakaz cięć w strefach ochronnych UNESCO jest notorycznie łamany od momentu ich powstania, o czym mówią oficjalne dane Lasów Państwowych, jak i prowadzony przez Greenpeace i Fundację Dzika Polska monitoring w terenie.

Sytuacji w Puszczy Białowieskiej przygląda się także Komisja Europejska. W odpowiedzi na skargę złożoną w kwietniu przez Fundację ClientEarth Prawnicy dla Ziemi wraz z Greenpeace Polska, Fundacją Greenmind, Fundacją Dzika Polska, WWF Polska, OTOP oraz Pracownią na rzecz Wszystkich Istot trwa obecnie wizyta przedstawicieli Komisji w Puszczy. Organizacje pozarządowe twierdzą, że decyzja ministra Szyszki, by zwiększyć wycinkę w nadleśnictwie Białowieża narusza unijne prawo. Komisja wkrótce ogłosi, czy podejmie dalsze kroki prawne w tej sprawie.  

Kontakt

Katarzyna Kościesza, ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, tel.:  733 206 135, kkosciesza@clientearth.org

Dariusz Gatkowski, WWF Polska, tel. 785 851 401,  dgatkowski@wwf.pl  

Przemysław Chylarecki, Greenmind, tel. 604 555 862,  pch@miiz.waw.pl

Adam Bohdan, Dzika Polska, tel.: 697 583 699,  adam.bohdan@wp.pl

Marianna Hoszowska, Greenpeace Polska, tel. 664 066 372, marianna.hoszowska@greenpeace.org

Radosław Ślusarczyk, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, tel. 660 538 329, suchy@pracownia.org.pl

Jarosław Krogulec, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, tel. 500 159 399, jaroslaw.krogulec@otop.org.pl