Co roku otrzymujemy maile i telefony
z prośbą o poradę w związku z dzięciołami dużymi niszczącymi elewacje domów. Problem dotyczy przede wszystkim budynków ocieplonych styropianem, położonych w mniejszych miejscowościach lub na obrzeżach dużych miast, niekoniecznie w bezpośrednim sąsiedztwie zwartych kompleksów leśnych.
Z 10 gatunków dzięciołów spotykanych w Polsce za niszczenie elewacji odpowiada niemal wyłącznie dzięcioł duży / fot. Cezary Korkosz – www.cezarykorkosz.pl
Poszukiwanie pożywienia czy dziupli?
Nie można wykluczyć, że miękki styropian myli się ptakom z martwym drewnem, w którym normalnie poszukują larw owadów. Za tą hipotezą przemawia m.in. fakt, że często na jednej ścianie dzięcioł wykonuje szereg otworów. Analogicznie zachowują się ptaki żerujące na drzewach – po natrafieniu na twarde drewno przemieszczają się w inne miejsce na pniu i ponownie przystępują do pracy w bardziej miękkim podłożu. Niestety, dzięcioł nie wie, że postępując w ten sposób na ścianie ocieplonego domu nie znajdzie żadnego przysmaku. Z takim przypadkiem najczęściej mamy do czynienia w przypadku dzięcioła dużego – najbardziej popularnego, powszechnio znanego czarno-białego ptaka z czerwonym podogoniem i czerwoną plamą na potylicy (u samców). Znany jest również przypadek, gdy pod styropianem zagnieździły się mrówki, przez co na elewację przylatywał dzięcioł zielony, dla którego jest to główne źródło pokarmu. Usunięcie gniazda mrówek spowodowało koniec wizyt dzięcioła.
Druga hipoteza dotyczy tzw. dziupli zimowych, w których ptaki będą nocować i chronić się podczas niekorzystnych warunków pogodowych. Niewykluczone, że właśnie w tym celu rozkuwają ściany domów, aczkolwiek nie informowano nas dotąd o dzięciołach, które na stałe zasiedliłyby taką dziuplę (wiadomo nam za to o przypadkach szpaków, które na wiosnę zakładały w takich miejscach swoje gniazda).
Co robić?
W przypadku dzięciołów poszukujących dziupli zimowej można spróbować zawiesić w bezpośrednim sąsiedztwie domu budkę lęgową (wielkości budki dla szpaków) – znamy przypadki, gdy odwiodło to dzięcioła od dalszego niszczenia elewacji. Inną propozycją jest wieszanie w miejscach odwiedzanych przez ptaka różnego rodzaju odstraszaczy. Mogą to być nawleczonena sznurek płyty CD, długie kolorowe tasiemki, a także pluszowa maskotka w kształcie drapieżnego zwierzęcia. Dzięcioły preferują szczytowe partie ściany, często bezpośrednio przy granicy z dachem. Tę strefę można próbować zabezpieczać poprzez rozwieszenie siatki, której dolna część będzie przymocowana do elewacji, a górna do okapu. Siatka powinna być napięta i nie powinna stwarzać ryzyka zaplątania się w nią ptaka. Słyszeliśmy również o sposobie odstraszania dzięciołów poprzez przymocowanie do ściany drewnianej figurki dzięcioła (do kupienia np. w sklepach z ludowym rękodziełem) – ponieważ dzięcioły to ptaki terytorialne, nie jest wykluczone, że widok „właściciela” ściany zniechęci je do niszczycielskiej działalności.
Pan Tadeusz Musiał, członek OTOP, podzielił się z nami sprawdzonym sposobem na zniechęcenie dzięcioła niszczącego elewację. To siatka przymocowana takerem do podbitki dachu. Sylwetki ptaków są tu juz tylko do ozdoby.
fot. Tadeusz Musiał