List do Premiera Mateusza Morawieckiego w sprawie nieprawidłowości w programie Mosty dla Regionów

Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków wystosowało list do Premiera Mateusza Morawieckiego w sprawie tzw. rządowego programu budowy mostów. Towarzystwo zwraca w liście uwagę, że Rządowy Program uzupełnienia Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Drogowej – Mosty dla Regionów – nie został poddany dotychczas strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko, w tym na obszary unijnej sieci ochrony przyrody Natura 2000. Według OTOP stanowi to oczywiste naruszenie obowiązujących przepisów prawa krajowego – w szczególności art. 46 pkt. 2 i 3 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity – Dz. U. z 2017r., poz. 1405, ze zm.) oraz art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (tekst jednolity – Dz. U. z 2018r., poz. 1614). Ponad 15 spośród 20 preferowanych przez Radę Ministrów RP do realizacji drogowych przepraw mostowych położona jest w obszarach sieci Natura 2000[1].

OTOP podkreśla, że wieloletnie badania polskich naukowców, w tym ornitologów, ichtiologów i botaników wykazały bezsprzecznie, iż nizinne doliny rzeczne – w szczególności większych rzek – np. Wisły, Odry, Bugu, Noteci i Warty – stanowią siedlisko występowania wielu rzadkich i zagrożonych w naszym kraju oraz w całej UE gatunków roślin i zwierząt, w tym ptaków. W terenach tego typu znajdują się także chronione prawem unijnym, ratyfikowanym przez Rząd RP, cenne siedliska przyrodnicze. Są więc one bardzo ważnym elementem ojczystej przyrody, jak również naszego dziedzictwa narodowego, nieodłącznie związanego z tą przyrodą. Jednocześnie, w świetle wielu zamierzeń budowlanych, natury infrastrukturalnej (np. utworzenie towarowych dróg wodnych na znacznej części wymienionych rzek), zagrażających przyrodzie dolin rzecznych, zaniechanie przez Rząd RP przeprowadzenia obligatoryjnej procedury związanej z ochroną środowiska, w tym udziału  społeczeństwa, wobec omawianego w niniejszym piśmie programu rządowego budzi rosnący niepokój Towarzystwa.

OTOP zwrócił się się do Pana Premiera z wnioskiem o poinformowanie Towarzystwa o działaniach naprawczych, które wobec omawianego i ważnego dla społeczeństwa Programu „Mosty dla Regionów” zostaną podjęte – w celu przywrócenia stanu zgodnego z przywołanym przez Towarzystwo prawem. 

[1] Obszary Natura 2000, położone w lokalizacjach (lub w ich najbliższym sąsiedztwie) preferowanych do realizacji drogowych przepraw mostowych w ramach programu „Mosty dla Regionów”:

• specjalne obszary ochrony siedlisk przyrodniczych i innych niż ptaki gatunków zwierząt (PLH): Przełom Wisły w Małopolsce (PLH 060045), Kampinoska Dolina Wisły (PLH 140029), Dolina Środkowej Pilicy (PLH 100008), Ostoja Nadbużańska (PLH 140011), Rzeka San (PLH 180020), Dolina Dolnego Sanu (PLH 080004), Łęgi Odrzańskie (PLH 020018), Dolina Noteci (PLH 300004),
• obszary specjalnej ochrony ptaków (PLB): Małopolski Przełom Wisły (PLB 140006), Dolina Środkowej Wisły (PLB 140004), Dolina Dolnego Bugu (PLB 140001), Dolina Dolnej Narwi (PLB 140014), Dolina Środkowej Waty (PLB 300002), Dolina Środkowej Odry (PLB 080004).