Emisje z torfowisk. Trzecia broszura o rolnictwie

Raport IPCC (2023) wskazuje, że rosnące stężenie gazów cieplarnianych (GHG) w atmosferze – głównie CO₂, CH₄ i N₂O – odpowiada za gwałtowne globalne ocieplenie. W odpowiedzi na ten kryzys ogromne znaczenie mają rozwiązania oparte na przyrodzie: ochrona i odtwarzanie ekosystemów takich jak torfowiska, lasy, łąki czy pastwiska.

Torfowiska są ważne dla łagodzenia zmian klimatu – potrafią skutecznie magazynować węgiel, ale gdy tracą wodę, stają się źródłem emisji gazów cieplarnianych. Z broszury, wydanej przez nas w partnerstwie z Foundation for Peatlands Restoration and Conservation (Pelkių atkūrimo ir apsaugos fondas), dowiesz się, jaki wpływ mają torfowiska – żywe, zdegradowane i odtwarzane – na bilans emisji CO₂, CH₄ i N₂O.

👉 [POBIERZ BROSZURĘ] 👈

Czego się dowiesz z publikacji?

• Czym są gazy cieplarniane i jaki mają wpływ na klimat?
• Jaką rolę odgrywają torfowiska w pochłanianiu i emisji gazów cieplarnianych?
• Jak różnią się emisje z torfowisk żywych, osuszonych i odtwarzanych?
• Dlaczego emisje CH₄ z odtwarzanych torfowisk nie powinny być przeszkodą w działaniach na rzecz klimatu?
• W jaki sposób można ograniczać emisje metanu z przywracanych ekosystemów torfowiskowych?
  

  fot. Wiesław Król

Torfowiska a klimat: kluczowy element równowagi

Torfowiska magazynują niemal dwa razy więcej węgla niż wszystkie lasy świata. Gdy są żywe i dobrze nawodnione, wiążą CO₂ z atmosfery i tworzą torf – warstwę materii organicznej gromadzącą węgiel przez tysiące lat. Rocznie 1 ha torfowiska może zmagazynować 0,2–0,5 t węgla organicznego.

Osuszanie torfowisk powoduje emisje znacznych ilości gazów cieplarnianych. Śr. emisja GHG z 1 ha łąk na osuszonych torfowiskach wynosi ok. 30 t ekw. CO₂/rok, a z gruntów ornych – aż 40 t ekw. CO₂/ha/rok. Co więcej, każdego roku gleba traci na miąższości 1–2 cm. Utrata ta postępuje, prowadząc do osiadania terenu i ryzyka pożarów torfu.

Odtwarzanie torfowisk to skuteczna strategia klimatyczna. Pozwala ograniczyć emisje CO₂ i odbudować naturalny magazyn węgla. Aby zminimalizować emisje CH₄, warto m.in. unikać długotrwałego zalewania, stopniowo podnosić poziom wód gruntowych (do poziomu gruntu), usuwać biomasę, która nie pochodzi z torfowisk oraz wspierać rozwój roślin torfotwórczych, jak torfowce.

Torfowiska to nie problem, a rozwiązanie – jedno z najbardziej efektywnych, naturalnych narzędzi w walce ze zmianą klimatu.

Dla kogo przygotowaliśmy broszurę?

Publikacja jest przeznaczona dla:

• naukowców i studentów zajmujących się ochroną klimatu i środowiska,
• organizacji pozarządowych działających na rzecz zrównoważonego rozwoju,
• rolników i zarządców gruntów użytkowanych rolniczo,
• przedstawicieli administracji publicznej i samorządów,
• każdego, kto chce lepiej zrozumieć rolę torfowisk w kontekście kryzysu klimatycznego.

…

Broszura powstała w ramach projektu „Increasing capacities of stakeholders for agriculturally used peatland restoration in the crossborder region of Lithuania and Poland” („SavePeatLands”), finansowanego przez program Interreg VI-A Litwa–Polska i realizowanego przez Foundation for Peatland Restoration and Conservation oraz Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków.

Broszura pierwsza: Emisje gazów cieplarnianych ze zdegradowanych torfowisk
Broszura druga: Biomasa z siedlisk zależnych od wody – problem czy szansa?

Więcej informacji na temat projektu INTERREG