Nature Restoration Law (NRL), czyli Natura Ratuje Ludzi!

„Ludzie potrzebują NRL, żeby przetrwać” – alarmują nie tylko ekolodzy, ale również ministrowie krajów UE, naukowcy, świat biznesu, a przede wszystkim obywatele. Aż 76 proc.[1] społeczeństwa uważa, że Polska powinna poprzeć przepisy dotyczące odbudowy zasobów przyrodniczych (Nature Restoration Law, NRL), które zapewnią bezpieczeństwo w Unii Europejskiej łagodząc skutki zmiany klimatu. W kampanię „Natura Ratuje Ludzi”, zainicjowaną przez Koalicję 10%, włączają się m.in. strażak, ratownik medyczny czy rolnik. Bohaterowie kampanii pokazują, że nasze bezpieczeństwo żywnościowe i zdrowotne zależy od stanu przyrody oraz zachęcają do podpisania petycji na naturaratujeludzi.pl za zmianą stanowiska polskiego rządu w sprawie NRL.

Polska jest jednym z krajów wstrzymujących wprowadzenie NRL w UE, 17 czerwca nasz głos zadecyduje, czy Nature Restoration Law wejdzie w życie. Poparcie Nature Restoration Law byłoby realizacją obietnic przedwyborczych rządu z zakresu ochrony i odbudowy przyrody, którego oczekują wyborcy. Z raportu niezależnego ośrodka badań i analiz politycznych Instytutu Spraw Publicznych wynika, że dla 77 proc.[2] polskiego społeczeństwa i blisko 90 proc. sympatyków Koalicji Obywatelskiej ważne jest, by rząd zrealizował obietnice przedwyborcze w zakresie ochrony i odbudowy przyrody w Polsce. Jednak NRL to przede wszystkim szansa na przełom w walce ze zmianą klimatu.

Ekstremalne zjawiska pogodowe

Ponad 70 proc. Polek i Polaków^[3]  obawia się konsekwencji kryzysu klimatycznego. Niestety w ostatnich miesiącach, w Polsce, doświadczamy go niemal codziennie. Straty spowodowane w naszym kraju przez ekstremalne zjawiska pogodowe w ciągu roku kosztują nas już 6 mld zł^[4]. W lutym 2024 temperatura była wyższa od średniej o ok. 6°C. Marzec był najcieplejszy w okresie powojennym, a w Tarnowie temperatura osiągnęła rekordowe w historii pomiarów 26,4°C.  Tak wysokie temperatury spowodowały znacznie wcześniejszy wzrost i rozwój roślin. Z tego powodu przymrozki, które przyszły w kwietniu i maju, okazały się katastrofą dla upraw. Połowa maja przywitała nas zakazami wstępu do lasów z powodu suszy, pożarami, gwałtownymi zjawiskami w postaci np. burz i gradu, a także błyskawicznej powodzi w Gnieźnie. Prognozy średnioterminowe sugerują, że czeka nas rekordowo upalne lato. Już teraz z powodu upałów każdego roku umiera w Europie 130 000 osób[5].

„Ludzie potrzebują NRL żeby przetrwać”

Poczucie bezpieczeństwa Polek i Polaków jest bardzo mocno powiązane ze stanem przyrody – podkreślają w kampanii NaturaRatujeLudzi.pl strażak, ratownik medyczny, rolnik, wędkarz i działkowiec. Poprawa stanu przyrody w całej Unii Europejskiej jest podstawowym założeniem Nature Restoration Law. Koalicja 10% zachęca Polki i Polaków do poparcia NRL poprzez podpisanie petycji na stronie NaturaRatujeLudzi.pl, w której zawarty jest apel do Prezesa Rady Ministrów o poparcie rozporządzenia przez polski rząd.

Przyjęcie Nature Restoration Law będzie dla krajów Unii Europejskiej bodźcem do poprawy stanu przyrody na dużą skalę. Rozporządzenie umożliwia skoordynowaną odbudowę ekosystemów, które są tarczą ochronną naszego społeczeństwa, rolnictwa, gospodarki i standardu życia. NRL to zdrowe gleby, stabilny dostęp do dobrej jakości wody, to owady, które zapylają uprawy, drzewa, które oczyszczają powietrze i dają cień w miastach. Inwestycja w odbudowę przyrody przyniesie korzyści 8–10 razy wyższe niż poczynione nakłady – natomiast, jak przekonują naukowcy, koszty bezczynności mogą okazać się katastrofalne.

Jednocześnie Nature Restoration Law nie wprowadzi żadnych obciążeń czy obowiązków dla prywatnych właścicieli gruntów, co jest szczególnie ważne w kontekście protestów rolników. Państwa członkowskie będą miały za zadanie wprowadzić system atrakcyjnych zachęt dla rolników, którzy będą chcieli na przykład odtwarzać osuszone torfowiska na swoich gruntach. Prowadzenie takich działań będzie dla rolników całkowicie dobrowolne.

Rekordowe poparcie

W sprawie Nature Restoration Law ekspertki i eksperci i społeczeństwo mówią jednym głosem. W ramach kampanii zainicjowanych przez koalicję #RestoreNature wsparcia dla NRL udzieliło 1 200 000 mieszkanek i mieszkańców UE. W Polsce prawo to popiera Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Państwowa Rada Ochrony Przyrody. Apele dotyczące przyjęcia NRL skierowało w ostatnim czasie 215 polskich naukowców i naukowczyń, 11 ministrów ds. środowiska krajów UE, świat europejskiego biznesu, 140 europejskich organizacji pozarządowych, a kolejny apel w najbliższych dniach przekażą polskie organizacje pozarządowe.

Założenia NRL realizują postanowienia Umowy Koalicyjnej obecnie rządzącej koalicji oraz „100 Konkretów na pierwsze 100 dni” rządów Koalicji Obywatelskiej. Duże niezrozumienie budzi fakt, że to właśnie Polska blokuje pozytywne zmiany na rzecz środowiska, rozwoju gospodarczego i społecznego, jednocześnie powodując obywatelski sprzeciw. Jedynie 12 proc.[6] Polek i Polaków uważa, że rząd dotrzymuje obietnic przedwyborczych z zakresu ochrony i odbudowy przyrody w Polsce.

Polki, Polacy i Polska mają dziś decydujący głos

Stanowisko Polski podczas głosowania w Radzie UE 17 czerwca zadecyduje, czy Nature Restoration Law wejdzie w życie. Brak poparcia rozporządzenia przez polskie władze będzie kontynuacją szkodliwej polityki środowiskowej poprzedniego rządu oraz postawi nas w jednym szeregu z państwami, które negują kwestie ochrony środowiska oraz solidarność europejską, m.in. Węgrami, Słowacją czy Włochami.

Koalicja 10% zachęca do odwiedzenia strony NaturaRatujeLudzi.pl, na której można dowiedzieć się więcej o rozporządzeniu Nature Restoration Law oraz podpisać petycję za jego wprowadzeniem.

W skład Koalicji 10% wchodzą największe polskie organizacje pozarządowe związane z ochroną przyrody: Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, Fundacja WWF Polska, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot, Klub Przyrodników, Centrum Ochrony Mokradeł, Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody “Salamandra”, Fundacja Dzika Polska, Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze, Fundacja Greenmind, Lasy i Obywatele,

Kontakt dla mediów:

Marta Klimkiewicz, Fundacja ClientEarth Prawnicy Dla Ziemi, mail: MKlimkiewicz@clientearth.org, tel. 502 175 403

Dariusz Gatkowski, Fundacja WWF Polska, mail: dgatkowski@wwf.pl, tel. 785 851 401

Augustyn Mikos, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, mail: augustyn@pracownia.org.pl

Justyna Choroś, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków OTOP, mail: justyna.choros@otop.org.pl

[1] Raport „Nature Restoration Law i ochrona przyrody w oczach Polek i Polaków”, ISB, maj 2024.

[2] [2] Raport „Nature Restoration Law i ochrona przyrody w oczach Polek i Polaków”, ISB, maj 2024.

^[3] Raport „Oczekiwania Polek i Polaków wobec zielonej transformacji” More in Common Polska 2024.

^[4] Dane: Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy „Atlas skutków zjawisk ekstremalnych”, który obejmuje najbardziej dotkliwe w skali kraju zjawiska ekstremalne występujące w latach 2001-2019, związane z nimi straty oraz koszty.

[5][EEA. (2020). Healthy environment, healthy lives: how the environment influences health and well-being in Europe. European Environment Agency, Copenhagen, Denmark. <https://www.eea.europa.eu/publications/healthy-environment-healthy-lives>.].

[6] Raport „Nature Restoration Law i ochrona przyrody w oczach Polek i Polaków”, ISB, maj 2024.