W poniedziałek 20 lutego 2023 r., w Gminnym Ośrodku Kultury w Sękowej, odbyło się spotkanie inaugurujące projekt projekt “Rzeka nie jest rzeką!”. To pierwsze z cyklu zaplanowanych spotkań w tej lokalizacji. Projekt jest równolegle prowadzony nad czterema wybranymi rzekami. Sękówka została wybrana jako jedna z bohaterek projektu.
Relację ze spotkania w Hajnówce można przeczytać tutaj.
Prezes Fundacji Greenmind – Jacek Engel, krótko przedstawił wszystkie rzeki wybrane w projekcie:
Wybraliśmy rzeki w różnych regionach Polski. Mamy Sękówkę na Podkarpaciu, rzekę Wel na Warmii, Leśną w Puszczy Białowieskiej i Wełnę w Wielkopolsce czyli w zupełnie różnych miejscach, zupełnie różne krajobrazy, rzek w górach rzek na nizinach, rzek na pojezierzu.
Przedstawił również mieszkańcom koncepcję przebudowy stopnia wodnego w Gorlicach tak, by udrożnić rzekę Sękówkę dla ryb wędrownych.
Doktor Alicja Pawelec przybliżyła główne założenia projektu i przedstawiła plan działań:
Teraz na najbliższe miesiące mamy zaplanowane wydarzenia z lokalnymi społecznościami, takie jak spacer nad rzeką i przy okazji badanie przyrodnicze np. ornitologiczne albo hydromorfologiczne. To jest projekt który ma zbliżyć ludzi do rzeki. Na ogół postrzegamy rzeki jako koryto, wodę ew. trochę ryb jeżeli jest się wędkarzem.
Chcemy uzmysłowić, że rzeka pełni funkcję również dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego, buduje naszą tożsamość. Zwracamy uwagę, że jesteśmy z tą rzeką związani.
Ponadto, w ramach projektu, będą wykonywane badania antropologiczne, zaplanowane są wydarzenia dotyczące obchodzenia świąt związanych z wodą np. Big Jump czy Światowy Dzień Rzek oraz badania przyrodnicze metodą bioblitz, czyli współpracę eksperta z przedstawicielami lokalnej społeczności.
Na bardzo ważny aspekt projektu zwraca uwagę również przedstawicielka lokalnych władz – wójt gminy Sękowa, pani Małgorzata Małuch:
Jest to projekt badawczo-edukacyjny, który ma na celu zdiagnozować lokalne problemy, które dotykają sfery związanej z rzeką Sękówką. To jest takie działanie, które ma nam uświadomić to, czym dla naszej społeczności jest ta rzeka Sękówka, na ile ona się wpisuje w nasze codzienne życie, w nasze dziedzictwo przyrodniczo-kulturowe. Ma uświadomić naszym mieszkańcom to jak ważnym elementem naszej tożsamości jest rzeka Sękówka.
W przypadku rzeki Sękówki z pewnością problemem jest stopień wodny, który uniemożliwia migrację ryb w górę rzeki. Wspólna praca ekspertów z Koalicji Ratujmy Rzeki wraz z przedstawicielami mieszkańców ma na celu wypracowanie możliwych rozwiązań tego problemu.
O swoich oczekiwaniach wobec spodziewanych efektów projektu mówi też pan Mirosław Bogoń – lokalny koordynator projektu w Gminie Sękowa:
Myślę, że w tym projekcie będzie dużo działań warsztatowych z dziećmi, z młodzieżą, przeprowadzanie badań na rzece. Mam nadzieję, że w efekcie będą działania konkretne. W moich marzeniach, i myślę że nie tylko moich, mogłoby to być np. założenie specjalnego odcinka pokazowego na rzece Sękówce który pokaże, że rzekę można naprawić i można naprawdę zrobić coś pozytywnego.
W spotkaniu wzięło udział ponad 20 osób. Na koniec odbyła się bardzo ciekawa i ożywiona dyskusja z mieszkańcami dotycząca suszy dotykającej rejon oraz proekologicznych tzw. “zielonych” metod radzenia sobie z tym problemem. Dyskutowano również o możliwych rozwiązaniach oraz działaniach jakie należy podjąć aby udrożnić rzekę Sękówkę dla ryb wędrownych.
Projekt finansowany jest przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG i Funduszy Norweskich w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.
Patronat nad projektem objęła Koalicja Ratujmy Rzeki.
Tekst: Iga Słomkiewicz-Szewczuk
Wypowiedzi na podstawie wywiadu dla Gorlice.TV