Wyniki EDP 2015

Szpak na podium Europejskich Dni Ptaków

Szpak był najliczniej obserwowanym gatunkiem w czasie Europejskich Dni Ptaków, zarówno
w Polsce, jak i w całej Europie. Polscy obserwatorzy zanotowali ponad 73 tysiące szpaków.

W pierwszy weekend października 25 tysięcy osób z 41 krajów Europy wspólnie świętowało Europejskie Dni Ptaków i obserwowało ponad 4 miliony ptaków, które właśnie odbywają swoją coroczną wędrówkę na zimowiska. W Polsce blisko 3000 osób zanotowało aż 220 tysięcy ptaków ze 196 gatunków. Na kolejnych miejscach znalazły się czajka i krzyżówka.

Wolontariusze Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków – organizatora akcji w Polsce – zapraszali z tej okazji na ponad 160 spacerów i wypraw ornitologicznych. Wiele osób liczyło ptaki także indywidualnie.

Fot. Archiwum OTOP

W czasie EDP zanotowano trzy gatunki, które pojawiają się w Polsce rzadko, a obserwacje te – po zgłoszeniu przez przewodników – powinny jeszcze zostać zweryfikowane przez Komisję Faunistyczną. To kormoran mały zanotowany w Spytkowicach (woj. małopolskie), kurhanniki widziane w Telatynie i Lublinie (woj. lubelskie) oraz w Miedznej Murowanej (woj. łodzkie), a także błotniak stepowy oraz kolejny kormoran mały zaobserwowany w Budzie Stalowskiej (woj. podkarpackie).

Ciekawe były także obserwacje gatunków spotykanych w Polsce tylko na przelotach: drzemlika widzianego w Lublinie i w Spytkowicach (woj. małopolskie) oraz świergotka rdzawogardłego zaobserwowanego w Ibramowicach (woj. dolnośląskie), w Sątopach-Samulewo (woj. warmińsko-mazurskie) i Morawicy (woj. świętokrzyskie).

Fot. Agnieszka Kowalczyk, Obserwacje ptaków w zespole przyrodniczo-krajobrazowym „Szopienice-Borki”

Niecodziennej o tej porze roku obserwacji bociana czarnego dokonano w Rogoźnie w woj. kujawsko-pomorskim. Zanotowano także kilka obserwacji gatunków, które już przyleciały do Polski na zimę. To jer (Łąg, pomorskie), bekasik (Telatyn, lubelskie), błotniak zbożowy (Niepołomice, małopolskie) oraz myszołów włochaty (Mogilany, małopolskie).

Szpak

Szpak [2] jest średniej wielkości ptakiem z krótkim ogonem, trójkątnymi skrzydłami i długim, zaostrzonym dziobem. W trakcie lotu jego skrzydła sprawiają, że sylwetka szpaka przypomina czteroramienną gwiazdę, czemu zawdzięcza on swoją angielską nazwę starling. Upierzenie cechuje się dużym zróżnicowaniem. Obie płcie są podobne, jednak samce są wyraźniej połyskujące.

Szpaki większość czasu spędzają, żerując na ziemi. Ich specyficzny sposób pobierania pokarmu nazywany jest cyrklowaniem. Po wyszukaniu i zlokalizowaniu prawdopodobnego położenia ofiary szpak obniża głowę i wtyka zamknięty dziób w głąb ziemi. Następnie otwiera dziób, rozgarnia ziemię i wyciąga upolowaną zdobycz. W diecie szpaków dominują bezkręgowce, przede wszystkim owady, ale także ślimaki czy dżdżownice.  

W Polsce populacja szpaka szacowana jest na około 2,1 mln par. Szpak jest rozprzestrzeniony na terenie całego kraju, unika jedynie zwartych kompleksów leśnych i obszarów górskich powyżej 1000 m n.p.m. Największe zagęszczenia szpaków występują w obrębie miast, w których ptaki te szczególnie upodobały sobie stare parki i inne miejskie zadrzewienia. Szpaki są dziuplakami wtórnymi, co oznacza, że do budowy gniazda niezbędne są im dziuple, budki lęgowe lub inne obiekty przypominające dziuple naturalne, tj. szczeliny w budynkach mieszkalnych, latarnie i inne elementy miejskiej infrastruktury.

Ptak ten został przez człowieka introdukowany w tak odległe miejsca jak Ameryka Północna, Afryka, Australia czy Nowa Zelandia.

Więcej o szpaku przeczytacie tu.

Wyniki z poszczególnych województw znajdziecie tu.