Biopaliwa

Biopaliwa powstają z przetwórstwa biomasy, jaką mogą być rośliny, substancje pochodzenia zwierzęcego, a także mikroorganizmy. Obecnie najpowszechniej wykorzystywane są tzw. biopaliwa I rodzaju, czyli produkowane z roślin wykorzystywanych również do produkcji żywności (np. rzepak, trzcina cukrowa, kukurydza, pszenica).

Pierwotnie z biopaliwami wiązano wiele nadziei, m.in. na zmniejszenie emisji dwutlenku węgla w transporcie oraz uniezależnienie się od dostaw paliw kopalnych zza granicy. Rzeczywistość okazała się jednak zdecydowanie bardziej skomplikowana.

Wskutek polityki Unii Europejskiej, która w dwóch dyrektywach zobowiązała państwa członkowskie do osiągnięcia konkretnego poziomu wykorzystania biopaliw w transporcie, zaczęto na szeroką skalę przekształcać istniejące dotąd uprawy pod rośliny do produkcji biopaliw. Aby sprostać rosnącemu jednocześnie popytowi na żywność, konieczne było pozyskanie nowych terenów rolniczych. Powstają one poprzez karczowanie lasów, niszczenie torfowisk i innych cennych siedlisk w naturalny sposób magazynujących dwutlenek węgla i ograniczających jego przedostawanie się do atmosfery. Mówimy o tzw. pośredniej zmianie użytkowania gruntów (ang. Indirect Land Use Change, ILUC).

Według wyników najnowszych badań, wskutek emisji spowodowanych zjawiskiem ILUC korzystanie z biopaliw może mieć na klimat gorszy wpływ niż stosowanie paliw kopalnych, które miałby być przez biopaliwa zastąpione.

Przedstawiamy Państwu krótki film animowany obrazujący zagadnienie pośrednich zmian w użytkowaniu gruntów. W polskiej wersji charytatywnie głosu użyczył Maciej Orłoś.

Raport przedstawiony przez niezależny Instytut Europejskiej Polityki Ochrony Środowiska (IEEP) stwierdza, że do roku 2020 stosowanie biopaliw w transporcie spowoduje emisję między 81% a 167% więcej gazów cieplarnianych niż paliwa kopalne. Pociągnie to za sobą również przekształcenie w nowe pola uprawne lasów, łąk i torfowisk zajmujących obszar dwukrotnie większy niż Belgia. Wyniki raportu zostały oparte na planach poszczególnych państw członkowskich UE dot. zwiększenia wykorzystania biopaliw. Zmiana w użytkowaniu gruntów na taką skalę przyczyni się do uwolnienia ogromnych ilości CO2, co stworzy większe zagrożenie dla klimatu niż produkcja tej samej ilości energii w oparciu o spalanie paliw kopalnych.

Zgodnie z dyrektywą RED, do roku 2020 wszystkie państwa członkowskie UE są zobowiązane do zaspokajania 10% energii w transporcie drogowym ze źródeł odnawialnych, w tym ze spalania biopaliw. Kiedy istniejące użytki rolne są zagospodarowywane pod uprawę roślin energetycznych, produkcja rolna na inne cele musi zostać przesunięta w inne miejsca, aby zaspokoić wciąż rosnące zapotrzebowanie na żywność. Takie przesunięcie odbywa się często kosztem lasów, użytków zielonych, torfowisk i innych ekosystemów magazynujących duże ilości węgla organicznego. W konsekwencji, przyczynia się to do znacznego wzrostu emisji gazów cieplarnianych z gleby i usuniętej roślinności.

28 kwietnia 2015 r. nastąpił przełom w podejściu UE do biopaliw. Parlament Europejski zatwierdził porozumienie uzgodnione przez negocjatorów UE ograniczające ilość biopaliw wyprodukowanych z materiału roślinnego, które po 2020 r. będą zaliczać się do osiągnięcia celów w zakresie stosowania energii ze źródeł odnawialnych.

Głosowanie Parlamentu Europejskiego zamknęło siedem lat dyskusji i sporów politycznych. Razem z niedawno podjętą decyzją o zakończeniu dotacji dla biopaliw pierwszej generacji po 2020 r. PE daje przemysłowi wyraźny sygnał, że nie ma przyszłości dla szkodliwych biopaliw promowanych przez ostatnie 15 lat. UE może teraz wspierać lepsze rozwiązania w transporcie, takie jak: zwiększenie wydajności energetycznej, zrównoważone i zaawansowane biopaliwa z odpadów i energię odnawialną.

Kampanię STOP BAD BIOFUELS przygotowały organizacje:
BirdLife Europe
Client Earth
European Environmental Bureau
Friends of the Earth Europe
Transport & Environment

---

Dyrektywa RED – dyrektywa 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych. Zgodnie z nią do 2020 roku wszystkie państwa członkowskie UE są zobowiązane do zaspokajania 10% energii w transporcie drogowym ze źródeł odnawialnych, w tym ze spalania biopaliw.

ILUC – ang. indirect land use change, czyli pośrednie zmiany w użytkowaniu gruntów wynikające z rozwoju upraw na potrzeby produkcji biopaliw.

ZOBACZ STANOWISKO EUROPEJSKICH ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH WS. ILUC