Kapturka Fot. Cezary Korkosz
Ptakiem Wiosny i twarzą Światowych Dni Ptaków Wędrownych 2024 została KAPTURKA!
Kapturka, dla początkujących obserwatorów podobna do sikory ubogiej czy czarnogłówki, jest w istocie ptakiem należącym do całkiem innej rodziny, czyli pokrzewek. Łacińska nazwa tego ptaka, Sylvia atricapilla, oznacza ni mniej, ni więcej, jak po prostu mieszkańca lasu o czarnej głowie. Kapturka zamieszkuje większą część Europy, oprócz jej najzimniejszych północnych rejonów, a także m.in. Wyspy Kanaryjskie.
Jak rozpoznać kapturkę?
Od wspomnianych wcześniej sikor jest ona nieco większa i smuklejsza, różni się również kształtem dzioba, a co najważniejsze — nie zauważymy u niej kontrastowego białego policzka ani czarnego śliniaczka. Dość wąski, ale silny dziób kapturki jest idealny do łapania owadów i pająków, które są jej głównymi przysmakami. Zimą również świetnie się sprawdza przy zrywaniu owoców z gałązek krzewów, takich jak czarny bez. Kapturki przeważnie przemykają szybko wśród leśnego gąszczu, wiosną wydając z siebie głośny, melodyjny, wręcz fletowy śpiew. Mimo ich pozornej nieuchwytności wystarczy odrobina cierpliwości i zauważymy szaro oliwkowego ptaka o czarnej (samiec) lub brązowej (samica lub ptak młody) czapeczce.
Gdzie szukać kapturki?
Zanim ptak ten wprowadził się do miejskich parków, zamieszkiwał głównie lasy, najchętniej liściaste i zróżnicowane. W takich urokliwych miejscach nadal najłatwiej jest ją znaleźć, chociaż wypatrzenie tego ptaka wśród zielonych liści drzew i krzewów — nawet samca w ferworze wiosennych śpiewów — może okazać się trudnym zadaniem.
Kapturki są żywym dowodem, że elastyczność popłaca — zmieniły ostatnio swoje zwyczaje odnośnie sposobu spędzania zimy: albo wracają z wędrówki do Afryki wcześniej, bo już na początku kwietnia, albo wręcz próbują zimować w Europie. Wpływ zmian klimatycznych jest tu wyraźny, jednak na razie wszystko wskazuje na to, że kapturkom w nowych warunkach dobrze się powodzi.
Jak wygląda życie rodzinne kapturek?
Ptaki te budują swoje ażurowe gniazdo w gałęziach krzewów lub niskich drzewek, jednak zawsze poszukują trudnego do spenetrowania gąszczu. Samiec i samica działają w tandemie i narzucają sobie zawrotne tempo pracy — dzięki ich intensywnemu wysiłkowi, pisklęta wykluwają się już po około 10 dniach, a są gotowe do wyprowadzki z gniazda po kolejnych 10.
Podloty w niebezpieczeństwie
Niestety, podloty kapturek są często ofiarami porwań przez ludzi — wyróżniają się głównie tym, że biegają samopas nieco wcześniej niż młode innych gatunków ptaków. O ile nie widzimy zagrożenia ze strony osiedlowych kotów, lub sąsiada koszącego działkowy trawnik, pamiętajmy, że kapturkowi rodzice prawie na pewno są w pobliżu, a ptasią młodzież najlepiej pozostawić w spokoju.
Bibliografia:
Kruszewicz A. 2021. Ptaki Polski. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Harrop H., Hume R., Still R., Swash A. 2023. Ptaki Europy. Przewodnik do rozpoznawania. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Zawadzka D. 2017. Ptaki. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Tekst: Ania Paszkowska
Ptak Wiosny w ubiegłych latach: