Problem kolizji ptaków z przezroczystymi powierzchniami (szybami, ekranami akustycznymi, wiatami przystankowymi, szklanymi ścianami, osłonami balkonów itp.) jest bardzo poważny. Co roku na całym świecie ginie w ten sposób od kilku do kilkunastu miliardów ptaków. Według wielu badań i metaanaliz transparentne powierzchnie są obecnie drugą, po utracie siedlisk, przyczyną śmiertelności ptaków w skali globalnej (Machtans i in. 2013, Loss i in. 2014). Ptaki nie widzą szklanych tafli, a lustrzane odbicia w szybach są przez nie postrzegane jako niegroźne rzeczywiste elementy krajobrazu. Efektem są zderzenia kończące się śmiercią lub poważnymi obrażeniami.
Działania minimalizujące liczbę kolizji ptaków powinny opierać się na zwiększeniu widoczności przezroczystych elementów oraz ograniczaniu refleksyjności planowanej lub już istniejącej inwestycji. W przypadku szyb najlepsze rozwiązania to zmatowienie całej powierzchni przy zastosowaniu metody piaskowania, wypalania kwasem, grawerowania lub zastosowanie sitodruku (kontrastującego z otoczeniem, przepuszczającego światło). Inne sposoby pomagające zmatowić transparentną powierzchnię lub/i uzyskać na niej preferowany wzór, to m.in. malowanie na etapie produkcji za pomocą walca lub oblewania farbą. Stosowane na szeroką skalę duże sylwetki ptaków drapieżnych okazują się metodą całkowicie nieskuteczną. Używanie odpowiednich nalepek i wzorów, według konkretnych zasad, może jednak tę sytuację poprawić diametralnie. Obejmują one głównie nanoszenie nalepek kontrastujących z tłem na zewnętrzną powierzchnię szyby, według tzw. „reguły dłoni”.
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków wraz z Fundacją Szklane Pułapki przygotowało zestawienie najskuteczniejszych metod zabezpieczania szklanych powierzchni infrastruktury, które efetywnie pozwalają zapobiegać ptasim tragediom.
Chciałbyś zapobiec kolizjom ptaków z ekranami lub szybami w Twojej okolicy?
- Pobierz plik z przykładami najbardziej skutecznych zabezpieczeń szyb i szklanych elementów infrastruktury przed ptasimi kolizjami ->pobierz plik
- Zobacz publikację Swiss Ornithological Institute Sempach na temat budynków przyjaznych ptakom i sposobom zapobiegania kolizjom – tekst po angielsku.
- Jeśli znajdziesz ptaka rannego lub martwego z powodu kolizji ze szklanymi elementami – warto wpisać taką obserwację do Ogólnopolskiego Rejestru Kolizji Ptaków ze Szklanymi Elementami Infrastruktury http://szklanepulapki.pl/ . Analiza zebranych danych pozwoli wypracować efektywne metody minimalizacji kolizji ptaków oraz wnioskować do zarządców i administratorów miejsc niebezpiecznych dla ptaków o zabezpieczanie ich zgodnie z najnowszymi wytycznymi
- Włącz się w nasze działania – monitoruj miejsca potencjalnie zagrażające ptakom w Twojej okolicy : wiaty przystankowe, ekrany akustyczne, duże przeszklone powierzchnie budynków i informuj nas o nich. Będziemy interweniować! W jaki sposób prawidłowo przeprowadzić taką kontrolę – dowiesz się z poradnika przygotowanego przez Fundacje Szklane Pułapki: Instrukcja kontroli szklanych obiektów
- Zabezpiecz okna w swoim domu, zwłaszcza, jeśli mieszkasz blisko zadrzewień lub na wyższych piętrach budynków. Niech Twoje okno nie będzie śmiertelną pułapką dla ptaków! Podpowiedzi o najprostszych metodach zapobiegania ptasim kolizjom w naszych domach znajdziesz w ulotce, wydanej w ramach kampanii Spring Alive -> pobierz ulotkę
- Zapoznaj się z szeroką analizą tego zagadnienia w opracowaniu Adama Zbyryta z Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków. Znajdują się tu propozycje skutecznych rozwiązań zmniejszających liczbę kolizji ptaków z ekranami. Poradnik ochrony ptaków przed kolizjami z przezroczystymi ekranami akustycznymi oraz oknami budynków
