Prawie 1800 obserwatorów w ciągu ostatniego weekendu stycznia policzyło niemal 60 tys. osobników z 86 gatunków. Podobnie jak w roku ubiegłym, najliczniejszy okazał się wróbel, który minimalnie wyprzedził gawrona, ale nad krzyżówką miał już wyraźną przewagę.
20 najliczniej obserwowanych gatunków (miejsce – nazwa gatunku – liczba osobników):
- wróbel 8595
- gawron 8231
- krzyżówka 6304
- bogatka 5145
- gołąb 4971
- kawka 3330
- sroka 2619
- wrona 2529
- śmieszka 1795
- jemiołuszka 1747
- mazurek 1650
- sierpówka 1250
- czyż 1088
- modraszka 995
- kos 761
- trznadel 691
- dzwoniec 689
- gil 637
- szpak 604
- sójka 596
Co pokazują tegoroczne wyniki?
Liczba obserwatorów była niższa niż w roku ubiegłym (z przyczyn natury techniczno-organizacyjnych na czas nie dotarł czwarty numer kwartalnika „Ptaki” z załączoną kartą obserwacji), co w wielu przypadkach znalazło odzwierciedlenie w mniejszych liczebnościach poszczególnych gatunków (np. pierwszej trójki: wróbla, gawrona i krzyżówki). Jednak w pierwszej dwudziestce znalazły się trzy gatunki, które uzyskały lepsze wyniki niż w 2008 – były to wrona siwa, sroka i jemiołuszka. Liczebność jemiołuszek uzależniona jest głównie od obfitości pokarmu na terenach położonych na północ od Polski i ulega silnym sezonowym zmianom (w niektórych latach jemiołuszek jest bardzo dużo, w innych z kolei nie ma ich prawie wcale). W przypadku ptaków krukowatych wygląda na to, że cały czas w wielu miejscach są one w ekspansji.
Po raz pierwszy od roku 2005 z czołówki wypadł kwiczoł (liczba tych ptaków, podobnie jak jemiołuszek, ulega silnym wahaniom w zależności od obfitości pokarmu), pojawiła się w niej natomiast sójka. Jeszcze do niedawna był to typowo leśny gatunek, który jednak coraz liczniej kolonizuje tereny zabudowane, zwłaszcza z dużą ilością parków i ogrodów.
Poza gatunkami licznymi Zimowe Ptakoliczenie było również okazją do wykrywania ornitologicznych ciekawostek. Z całą pewnością były nimi dwie obserwacje zimujących błotniaków stawowych, które wypatrzono w miejscowościach Morga (woj. łódzkie) i Sława (woj. lubuskie). W Paszkówce (woj.małopolskie) widziano dwa zimujące kopciuszki , co było również ciekawych fenologicznie stwierdzeniem.
Największą rzadkością wypatrzoną przez uczestników akcji była z całą pewnością warszawska kazarka, która pojawiła się w stołecznym Parku Skaryszewskim. Odkryta w niedzielę, jeszcze przez kilka kolejnych tygodni cieszyła wyglądem oczy spacerowiczów i osób ściągających dla niej z innych rejonów miasta i Polski (informacja o tym niezwykłym gościu trafiła m.in. do lokalnych gazet i telewizji).
Kazarka w stanie naturalnym występuje w południowo-wschodniej Europie, na Bliskm Wschodzie, w Azji Środkowej i północno-zachodniej Afryce. Ptaki pojawiające się w Polsce mają z reguły niejasne pochodzenie, jednak najczęściej są to uciekinierzy z prywatnych hodowli w kraju lub z państw Europy Zachodniej (trzymanie egzotycznych gatunków kaczek jest szczególnie popularne m.in. w Niemczech i Holandii). Rosnąca popularność prowadzenia takich hodowli każe przypuszczać, że w najbliższych latach będziemy świadkami coraz częstszych obserwacji nietypowych gatunków, nieraz pochodzacych z innych kontynentów (m.in. Australii i Ameryki Południowej).
Uczestnicy
Pod względem liczby uczestników akcji niekwestionowanym liderem jest województwo wielkopolskie, gdzie ptaki liczyło ponad 1000 obserwatorów! Nie sposób nie wspomnieć w tym miejscu o Zimowym Ptakoliczeniu koordynowanym przez Starostwo Powiatowe w Pleszewie. Od Pana Roberta Łozy, Naczelnika Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa, otrzymaliśmy komplet kart wypełnionych przez mieszkańców powiatu, którzy w liczbie ponad 400 osób wzięło udział w naszej akcji. Bardzo dziękujemy za tak wspaniałe zaangażowanie się w Zimowe Ptakoliczenie!
Liczba uczestników w poszczególnych województwach:
- wielkopolskie 1109
- małopolskie 199
- mazowieckie 184
- pomorskie 167
- lubelskie 134
- śląskie 59
- lubuskie 48
- łódzkie 44
- warmińsko-mazurskie 74
- kujawsko-pomorskie 80
- dolnośląskie 36
- opolskie 31
- podlaskie 29
- świętokrzyskie21
- zachodniopomorskie 15
- podkarpackie 8