Szkoda w środowisku
– spowodowana zdarzeniem, działaniem lub zaniechaniem podmiotu korzystającego ze środowiska negatywna, mierzalna zmiana stanu lub funkcji elementów przyrodniczych, oceniona w stosunku do stanu początkowego, spowodowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność prowadzoną przez podmiot korzystający ze środowiska.
Wyróżniamy następujące rodzaje szkody w środowisku:
1) szkodę w gatunkach chronionych – mającą znaczący negatywny wpływ na osiągnięcie lub utrzymanie korzystnego stanu ochrony (KSO) gatunków chronionych;
2) szkodę w chronionych siedliskach przyrodniczych – mającą znaczący negatywny wpływ na osiągnięcie lub utrzymanie korzystnego stanu ochrony (KSO) chronionych siedlisk przyrodniczych;
3) szkodę w wodach – mającą znaczący negatywny wpływ na stan ekologiczny, chemiczny lub ilościowy wód (zdefiniowane w Dyrektywie 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. UE L 327 z 22.12.2000, s. 1) – w praktyce: jej ilość, jakość, zdatność do spożycia przez ludzi i zwierzęta, wpływ na ekosystemy zależne od danej wody (ryby i inne organizmy wodne, ptaki wodne i wędrowne, siedliska roślin lub grzybów zależne od wody, np. mokradła, torfowiska, itp.);
4) szkodę w powierzchni ziemi, przez co rozumie się zanieczyszczenie gleby lub ziemi, w tym w szczególności zanieczyszczenie mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi.
Szkoda w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych nie obejmuje uprzednio zidentyfikowanego negatywnego wpływu (negatywnego oddziaływania) na obszar Natura 2000, wynikającego z działania podmiotu korzystającego ze środowiska stwierdzonego w trakcie OOŚ lub oceny habitatowej, na który wyrażono zgodę w decyzji środowiskowej lub w uzgodnieniu warunków realizacji przedsięwzięcia w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000, ze względu na brak rozwiązań alternatywnych i bezwzględną potrzebę realizacji danego przedsięwzięcia wynikającą z koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego, pod warunkiem przeprowadzenia kompensacji przyrodniczej zapewniającej lub przywracającej spójność sieci Natura 2000 (w tym przypadku obowiązki kompensacyjne określone w decyzji środowiskowej mają podobny charakter do obowiązku wykonania działań naprawczych w przypadku szkody w środowisku).
Mierzalność szkody w środowisku oznacza, że dana zmiana w środowisku, aby zostać zakwalifikowana jako szkoda, musi zostać oceniona według obiektywnych kryteriów. Kryteria te określa Rrozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 kwietnia 2008 r. w sprawie kryteriów oceny wystąpienia szkody w środowisku (Dz.U. 2008 r., Nr 82, poz.. 501).
W przypadku wystąpienia szkody w środowisku podmiot korzystający ze środowiska jest obowiązany do:
1) podjęcia działań w celu ograniczenia szkody w środowisku, zapobieżenia kolejnym szkodom i negatywnym skutkom dla zdrowia ludzi lub dalszemu osłabieniu funkcji elementów przyrodniczych, w tym natychmiastowego skontrolowania, powstrzymania, usunięcia lub ograniczenia w inny sposób zanieczyszczeń lub innych szkodliwych czynników;
2) podjęcia działań naprawczych.