Ochrona wód – polskie polityki nie uwzględniają rozwiązań opartych na przyrodzie

Zanieczyszczenie wód biogenami pochodzącymi z rolnictwa to fakt. Istnieją jednak stosunkowo łatwe do wdrażania rozwiązania o potwierdzonej dużej skuteczności w redukcji spływu zanieczyszczeń oraz dostarczające wielu innych istotnych dla samej gospodarki rolnej korzyści.

Są to między innymi roślinne pasy buforowe o ograniczonym sposobie użytkowania rolniczego czy różne typy bagiennych stref buforowych. Pierwsze mogą być stosowane z powodzeniem na poziomie indywidualnych gospodarstw rolnych, te drugie wymagają odtwarzania w skalach całych zlewni. W niektórych krajach europejskich takie rozwiązania są promowane wśród rolników lub realizowane w ramach ogólnokrajowych programów.

W Polsce jak dotąd ujęcie tej tematyki w istniejących politykach i dokumentach strategicznych jest niewystarczające lub nie ma go w ogóle. W związku z pilną potrzebą ograniczania eutrofizacji, ta sytuacja musi się pilnie zmienić, o czym piszemy także tutaj.

W ramach projektu Bagienne strefy buforowe i ochrona wód Morza Bałtyckiego przed zanieczyszczeniami pochodzącymi z rolnictwa (ang. Buffering and reducing Baltic Sea nitrate pollution by implementing natural-based solution)  podjęliśmy próbę zgromadzenia wiedzy dotyczącej rozwiązań opartych na przyrodzie, których celem jest ograniczanie spływu biogenów obszarowych (w tym przede wszystkim pochodzących z terenów użytkowanych rolniczo). Ponadto przeprowadziliśmy analizę istniejących w Polsce polityk i programów w kontekście regulacji umożliwiających wdrażanie takich rozwiązań. Efektem tej pracy jest raport, który oddajemy w Państwa ręce.

Opracowanie „Ochrona wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniami pochodzącymi z terenów rolniczych Metody oparte na przyrodzie i możliwości ich wdrażania w Polsce  ”, które tutaj prezentujemy (patrz link u dołu strony) obejmuje:

• Krótką analizę przeżyźnienia wód powierzchniowych i Morza Bałtyckiego (dr Agnieszka Bednarek, Katedra UNESCO Ekohydrologii i Ekologii Stosowanej, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Łódzki);

• Charakterystykę dwóch typów metod opartych na przyrodzie – pasów buforowych i bagiennych stref buforowych – wraz z opisem usług ekosystemowych, jakich dostarczają (Aleksandra Pępkowska-Król, Zofia Bieńkowska; OTOP);
  
• Analizę kosztów i korzyści tworzenia lub utrzymywania oraz efektywność funkcjonowania bagiennych stref buforowych (Sviataslau Valasiuk, Warszawski Ośrodek Ekonomii Ekologicznej, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warszawski); 
• Charakterystykę biotechnologii ekohydrohydrologicznych (dr Agnieszka Bednarek, Katedra UNESCO Ekohydrologii i Ekologii Stosowanej, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Łódzki);

• Ocenę polskiej polityki rolnej polityce rolnej na lata 2023–2027 w zakresie wymogów i zachęt służących ochronie i odtwarzaniu terenów podmokłych i ekosystemów wodnych (Aleksandra Pępkowska-Król, OTOP);

• Analizę kluczowych dokumentów strategicznych i polityk pod kątem uwzględnienia bagiennych stref buforowych (Paweł Pawlaczyk, Klub Przyrodników).

Opracowanie znajdziesz TUTAJ!

Tekst: Aleksandra Pępkowska-Król

Raport powstał w ramach projektu ”Bagienne strefy buforowe i ochrona wód Morza Bałtyckiego przed zanieczyszczeniami pochodzącymi z rolnictwa”, finansowanego przez fundację Flotilla, o którym można przeczytać na naszej stronie.