Spacer hydromorfologiczny nad rzeką Wel

W poniedziałek 12 czerwca 2023 wspólnie z Welskim Parkiem Krajobrazowym zorganizowaliśmy spacer hydromorfologiczny nad rzeką Wel.

Hydromorfologia zajmuje się opisywaniem hydrologicznych i morfologicznych (fizycznych) elementów, które budują rzekę. Podczas warsztatów uczestnicy mieli okazję patrzeć na rzekę okiem naukowca oceniającego stopień naturalności rzeki. Budowa koryta, skarp, typ nurtu, roślinność w rzece oraz na brzegach, skarpy czy sztuczne umocnienia – to wszystko elementy, na które wspólnie patrzyliśmy krytycznym okiem badacza. Uczyliśmy się na jakie elementy środowiska zwracać uwagę, żeby znaleźć zarówno ślady naturalności jak i ślady przekształceń dokonanych przez człowieka, czyli zmian antropogenicznych.

Fot. Izabela Redman-Zalewska

Wszyscy spróbowali przeprowadzić ocenę rzeki metodą Hydromorfologicznego Indeksu Rzecznego, wykorzystywanego przy monitoringu stanu wód przez instytucje państwowe i naukowców. Metoda okazała się bardzo przyjazna i nieskomplikowana nawet dla nowicjuszy, chociaż aby w pełni wykorzystać jej możliwości wymaga odpowiedniej wprawy i doświadczenia na rzekach o różnym stopniu przekształcenia. Podczas wypełniania formularzy oceniano m. in. atrybuty fizyczne koryta, typ roślinności w korycie czy przekrój poprzeczny brzegów. Analiza tych cech pozwoliła określić czy rzeka ma charakter naturalny czy antropogeniczny.

Fot. Izabela Redman-Zalewska

Rzeka Wel okazała się niezwykle różnorodną i naturalną rzeką. Na odcinku poniżej Lidzbarka, z wyjątkiem fragmentu pod mostem drogowym, nie było widać wyraźnych śladów ingerencji człowieka. Największe zainteresowanie wzbudziła obecność dużych okazów gąbek słodkowodnych oraz znaleziona w wodzie czaszka badylarza (młodego jelenia).

Fot. Izabela Redman-Zalewska

Jednocześnie zależało nam na budowaniu relacji z rzeką. Uzyskaniu odpowiedzi na pytanie jaka rzeka będzie nam bliższa i jakie cechy o tym decydują. Dzięki zmianie perspektywy w patrzeniu na rzeki liczymy, że w przyszłości uczestnicy spaceru spojrzą na nią bardziej przychylnym okiem.

Fot. Izabela Redman-Zalewska

Bioblitz hydromorfologiczny jest realizowany w ramach projektu “Rzeka nie jest rzeczą”. Projekt realizowany przez OTOP i Fundację Greenmind finansowany jest przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG i Funduszy Norweskich w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny Program Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny

Patronat nad projektem objęła Koalicja Ratujmy Rzeki.