Ocena oddziaływania planu lub programu na obszar Natura 2000

Ocena oddziaływania planu lub programu na obszar Natura 2000 (ocena habitatowa planu lub programu)

Dyrektywy Siedliskowa i Ptasia wymagają, aby każdy plan lub program, który może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a który nie jest bezpośrednio związany z jego ochroną, został poddany ocenie oddziaływania na środowisko pod kątem skutków, jakie wywoła dla celów ochrony tego obszaru.

W prawie polskim nie prowadzi się odrębnego postępowania w sprawie oceny habitatowej planu lub programu. Ocena oddziaływania planu lub programu na obszar Natura 2000 prowadzona jest w ramach SOOŚ (stanowi jej część).

Zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 2 UOOŚ obowiązkowymi elementami każdej prognozy oddziaływania na środowisko muszą być takie elementy odnoszące się do obszarów Natura 2000, jak:

• 1. analiza i ocena istniejących problemów ochrony środowiska istotnych z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w tym dotyczących obszarów Natura 2000,
• 2. analiza i ocena celów ochrony występujących na danym terenie obszarów Natura 2000, istotnych z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposobów, w jakich te cele zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,
• 3. analiza i ocena przewidywanych znaczących oddziaływań, w tym oddziaływań bezpośrednich, pośrednich, wtórnych, skumulowanych, krótkoterminowych, średnioterminowych i długoterminowych, stałych i chwilowych oraz pozytywnych i negatywnych, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz jego integralność,
• 4. przedstawienie rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony konkretnych obszarów Natura 2000 oraz ich integralność,
• 5. wskazanie rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazanie napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy (z punktu widzenia celu i przedmiotu ochrony obszaru Natura 2000 oraz jego integralności).

Uwaga!

• Jeżeli wyniki oceny oddziaływania planu lub programu na obszar Natura 2000 wykażą, że ich skutki będą negatywne dla obszaru Natura 2000, a co za tym idzie, nie powinny być przyjęte w proponowanym kształcie, organ, który je opracowuje i przyjmuje, powinien znaleźć w takiej sytuacji rozwiązania alternatywne.
• Jeżeli takich rozwiązań obiektywnie nie ma – plany i programy mogą zostać zrealizowane tylko w wyjątkowych przypadkach, wyłącznie po spełnieniu przesłanek określonych w art. 6 ust. 4 Dyrektywy Siedliskowej. W prawie polskim przesłanki te obowiązują na podstawie art. 34 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2009 r., Nr 151, poz. 1220, dalej powoływana jako UOP). Omówiono je w dalszej części działu, dotyczącej oceny oddziaływania przedsięwzięć na obszar Natura 2000.