Jak mają się ptaki w Europie?

PECBMS (Pan-European Common Bird Monitoring Scheme) to ogólnoeuropejski, wspólny system monitorowania ptaków, będących dobrym wskaźnikiem stanu środowiska. Od niedawna wyniki monitoringu możemy śledzić na nowo uruchomionej stronie internetowej działającej pod adresem: https://pecbms.info/.  Właśnie opublikowano tam aktualizację indeksów obejmującą wyniki do 2016 roku.

Celem PECBMS jest monitorowanie 168 najliczniejszych gatunków ptaków zamieszkujących Europę. Obserwacje wykorzystane do oceny stanu liczebności pochodzą z 28 krajów. Szczególnie ważne są oficjalne wskaźniki stanu środowiska w krajach Unii Europejskiej: wskaźnik liczebności ptaków krajobrazu rolniczego (Farmland Birds Indicator) oraz wskaźnik liczebności pospolitych ptaków leśnych (Forest Birds Indicator). Pozwalają one obserwować skutki naszej działalności i presji środowiskowej na obszarach przekształconych i użytkowanych przez człowieka.

PECBMS powstało dzięki ciężkiej pracy tysięcy obserwatorów, którzy na przestrzeni lat 1980-2016, uczestniczyli w narodowych programach monitoringowych. Dane z Polski pochodzą z Monitoringu Pospolitych Ptaków Lęgowych. Krajowe obserwacje prowadzone od 2000 r. przez blisko 900 obserwatorów-wolontariuszy, którzy każdego roku wyruszają w teren z nadzieją, że ptaki w zmieniającym się krajobrazie będą nam dalej towarzyszyć.

Wskaźniki liczebności ptaków w Europie nie pozostawiają jednak złudzeń. Ptaków jest coraz mniej. Największe zmiany obserwujemy w krajobrazie rolniczym. Spadek liczebności 39 gatunków typowych dla obszarów użytkowanych rolniczo wyniósł aż 57% między rokiem 1980 a 2016. Wiele spośród nich obniżyło znacznie liczebność w krajach Europy Zachodniej, ale niekorzystny trend w coraz większym stopniu obejmuje również Polskę.

Monitoring ptaków w skali Europejskiej jest konieczny, by na bieżąco śledzić trendy liczebności oraz przeciwdziałać negatywnym skutkom zmian środowiskowych. PECBMS to krok w dobrą stronę oraz podziękowanie dla wszystkich, którym dobro ptaków jest bliskie. Dziękujemy obserwatorom MPPL! Baza danych to również Wasze dzieło.

Kontakt:

• Tomasz Chodkiewicz tomasz.chodkiewicz@otop.org.pl
• Łukasz Wardecki lukasz.wardecki@otop.org.pl

Ważne informacje:

• Link do strony: https://pecbms.info/
• Broszura z najważniejszymi wynikami: https://pecbms.info/leaflet2018/
• Jeśli chcesz wziąć udział w badaniach citizen science w ramach Monitoringu Pospolitych Ptaków Lęgowych przejdź na stronę poświęconą MPPL -> Jak zostać obserwatorem?