W piątek 23 października 2020 r. Parlament Europejski opowiedział się za przyjęciem wniosku dotyczącego wspólnej polityki rolnej na lata 2021–2027. Przegłosowana została propozycja, której zapisy uniemożliwią osiągniecie przez Unię Europejską celów Zielonego Ładu (więcej napisaliśmy o tym tutaj). Na obecnym etapie procesu legislacyjnego, Komisja Europejska może jeszcze odrzucić wniosek. Apelują o to BirdLife International wraz z innymi organizacjami walczącymi o ochronę przyrody i klimatu.
Poniże opisujemy pokrótce proces legislacyjny wspólnej polityki rolnej na lata 2021–2027. Wszystko rozpoczęło się jeszcze w 2018 roku, kiedy to Komisja Europejska przygotowała wstępną propozycję zapisów tej polityki. Następnie propozycja ta poddana została dyskusji i konsultacjom społecznym. O jej kształt spierały się miedzy innymi dwie komisje Parlamentu Europejskiego – Środowiska, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Prowadzone były dyskusje pomiędzy ministrami ds. rolnictwa poszczególnych krajów członkowskich (Rada ds. Rolnictwa i Rybołówstwa). Do wniosku KE złożonych została wiele poprawek, w tym te zaproponowane w ramach porozumienia trzech największych ugrupowań PE – S&D, RENEW i EPP, nazwanego „zabójczym” ze względu na jego szkodliwość dla przyrody (o czym więcej pisaliśmy tutaj). We wtorek i środę 21 i 22 października w PE odbyły się głosowania nad wniesionymi poprawkami, a dzień później głosowanie nad przyjęciem całego wniosku. Ostatecznie przegłosowano większość szkodliwych poprawek, a odrzucono wiele korzystnych z punktu widzenia ochrony przyrody i klimatu, a cały wniosek WPR został przez PE przyjęty. Kolejny etap procesu legislacyjnego będzie obejmował trójstronne rozmowy pomiędzy Komisją Europejską, Radą Europejską i Parlamentem Europejskim. Celem tych rozmów, których termin nie został jeszcze ogłoszony, jest wynegocjowanie ostatecznego kształtu regulacji sektora rolnego. Unia Europejska jest w przededniu tych trójstronnych rozmów i ma ostatnią szansę na to, by reforma wspólnej polityki rolnej mogła obrać kierunek sprzyjający przyrodzie i przeciwdziałający niekorzystnym zmianom klimatu.
Zgodnie z obowiązującym prawem, Komisja Europejska może jeszcze wycofać wniosek dotyczący wspólnej polityki rolnej. Oczywiście, by to zrobić, musi swoją decyzję dobrze uzasadnić. BirdLife International (federacja organizacji zajmujących się ochroną ptaków, której OTOP jest członkiem) wraz z ponad 25 organizacjami i ruchami na rzecz ochrony przyrody i klimatu wysłała 30 października 2020 r. list do przewodniczącej KE, Ursuli van der Leyen, w którym apeluje o odrzucenie wniosku. Podstawowym argumentem jest sprzeczność zapisów proponowanej WPR z celami unijnego Zielonego Ładu. Przyjęte zapisy zapewniają kontynuację szkodliwych dopłat bezpośrednich na zasadach niemal nie zmienionych w stosunku do obecnych, podczas gdy UE zobowiązała się na arenie międzynarodowej do wycofania z tych dopłat już do 2020 r. Nie podjęto nawet żadnej próby wprowadzenia okresu transformacji, który umożliwiłby stopniowe wycofywanie się z dopłat bezpośrednich. Ponadto WPR, w zaproponowanym kształcie, osłabia ambicje UE związane z klimatem, środowiskiem naturalnym, dobrostanem zwierząt i zdrowiem publicznym. Umożliwia lub nawet wymusza na krajach członkowskich przeznaczenie większości środków WPR na dotowanie dotychczasowych, w przeważającej mierze szkodliwych dla środowiska, praktyk rolniczych, a w niektórych obszarach nawet na wspieranie praktyk jeszcze bardziej szkodliwych niż dotychczasowe. Stąd wyraźny jest brak powiązania proponowanej nowej WPR z dwiema ważnymi strategiami unijnymi – „Od pola do stołu” i strategią na rzecz bioróżnorodności do 2030 r. (pisaliśmy o nich tutaj).
Oryginalna wersja listu (w jęz. angielskim) dostępna jest tutaj.
Każdy może podpisać się pod wezwaniem o odrzucenie przez Komisję Europejską projektu wspólnej polityki rolnej. Wezwanie przekazane zostanie liderom Unii Europejskiej. Można to zrobić tutaj:
https://withdrawthecap.org/?fbclid=IwAR3YjyKM4VHWFETFnPXFJSU1obZsKkZbGy3qL-sDIBQc7N-iYbHxDkNLHNU