Tereny rolnicze o mozaikowym układzie użytków są szczególnie cenne dla ptaków. Kombinacja sąsiadujących ze sobą pól, łąk, pastwisk, obecność nieużytkowanych rolniczo fragmentów przestrzeni, lokalnych mokradeł i oczek wodnych wpływa na wzrost różnorodności gatunkowej ptaków. Doskonałym przykładem takiego miejsca jest ciągnący się pas łąk znajdujących się w sąsiedztwie Zalewu Nadrybskiego. Gatunkiem, który możemy na nich spotkać jest derkacz (Crex crex). Ptak ten należy do chruścieli, które szerzej zostały opisane w poprzednim rozdziale i jest gatunkiem preferującym wilgotne łąki. Najłatwiej wykryć i rozpoznać derkacza za pomocą śpiewu samca zajmującego terytorium. Głos jego jest bardzo donośny i charakterystyczny, przypomina dźwięk rytmicznego przeciągania grzebienia po brzegu deski. Największa aktywność wokalna samców przypada na porę wieczorową.
Spotykanym gatunkiem lęgowym łąk Nadrybia jest gąsiorek (Lanius collurio). Istotnymi elementami siedliska tego gatunku są krzewy (zwłaszcza gatunki cierniste), gdzie ukryte jest gniazdo, i otwarty teren porośnięty roślinnością zielną, służący jako żerowisko. Dorosły samiec ma szarą głowę , z czarną maską obejmującą oko . Charakterystyczne jest również ubarwienie grzbietu i wierzchu skrzydeł rudym kolorze. Samica ubarwiona jest znacznie mniej jaskrawo niż samiec. Nie ma maski, lecz brązową dużą plamę za okiem. Gąsiorki możemy zaobserwować jak siedzą na bardzo dobrze widocznym miejscu (ok 2 metry nad ziemią) – na czubku krzewów, na słupku itp. Takie miejsca to tzw. Czatownie, z których wypatrują swoich zdobyczy. Na ofiarę chwytaną na ziemi spada z miejsca, w którym czatuje albo niedaleko podlatuje i atakuje ją z powietrza. Interesującym zachowanie wśród wszystkich dzierzb, w tym gąsiorka, jest tworzenie „ kolczastych spiżarni”. Dzierzby nabijają swoje ofiary na kolce, ciernie, ostre gałązki drzew czy krzewów. Takie zachowanie pomaga im we fragmentacji schwytanej ofiary i zjedzeniu pokarmu w późniejszym terminie.
fot. Jarosław Krogulec – Samiec gąsiorka na swojej czatowni
Królem łąk i pól jest skowronek (Alauda arvensis). Ptak ten jest fenomenem energetycznym – śpiewa w locie na wdechu i wydechu, wykonując od 10-12 uderzeń na sekundę. W Polsce mamy wiele miejsc, gdzie możemy zasłuchiwać się w śpiew tego ptaka, jednak są kraje, w których zniknął on już z krajobrazu rolniczego.
fot. Jarosław Krogulec – Pięknie wybarwiona pliszka żółta
Bliskie sąsiedztwo łąk i pól uprawnych sprawia, że możemy obserwować pliszkę żółtą (Motacilla flava), bażanta (Phasianus colchicus), usłyszeć przepiórkę (Coturnix coturnix). A występująca mozaika terenów umożliwia zaobserwowanie dudka (Upupa epops). Są też ptaki, dla których łąki mają kluczowe znaczenie tylko jako miejsce zdobywania pokarmu. Do zakładania gniazd wykorzystują inne tereny. Takim powszechnie znanym gatunkiem jest bocian biały, żerujący na łąkach Nadrybia. Czasem możemy usłyszeć też kukanie przelatującej kukułki (Cuculus canorus), która lubi podrzucać swoje jaja do gniazd innych ptaków. Taką strategię nazywamy pasożytnictwem lęgowym.
.jpg)
fot. Bernadetta Ebertowska – Kukułka (Cuculus canorus)
fot. Jarosław Krogulec – Dudek gniazduje w bliskim sąsiedztwie Zalewu Nadrybskiego.
fot. Bernadetta Ebertowska – Żerujący bocian biały