W latach 2011-2015 Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków realizuje projekt „Inwentaryzacja kluczowych gatunków ptaków polskich Karpat oraz stworzenie systemu ich monitorowania i ochrony”. Projekt ten, współfinansowany ze Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, zakłada podniesienie efektywności ochrony wybranych gatunków ptaków na obszarze polskich Karpat, poprzez działania inwetaryzacyjne, edukacyjno-informacyjne oraz współpracę z grupami docelowymi, m.in. lokalnymi samorządami i leśnikami. Szczegóły dotyczące projektu można znaleźć na stronie projektu: www.ptakikarpat.pl
Karpaty to mozaika obszarów „dzikich” oraz terenów użytkowanych przez człowieka – całość stanowi niezwykle ważny obszar dla ochrony różnorodności biologicznej w skali kraju i Europy. fot. Tomasz Wilk
W ramach projektu „Ptaki Karpat” wyróżniono 4 główne cele:
- Poznanie rozmieszczenia i liczebności kluczowych gatunków ptaków w polskiej części Karpat (około 45 gatunków, głównie z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej i Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt) oraz zebranie informacji na temat stanu ich siedlisk i zagrożeń.
- Stworzenie sieci wolontariuszy monitorujących zasoby przyrodnicze Karpat.
- Poszerzenie wiedzy na temat zasobów przyrodniczych Karpat oraz promowanie modelu gospodarowania sprzyjającego ochronie przyrody wśród wybranych grup docelowych – leśników, rolników i przedstawicieli lokalnych samorządów.
- Przygotowanie strategii ochrony ptaków oraz analiz ekonomiczno-przyrodniczych zawierających propozycje pro-środowiskowych działań gospodarczych, uwzględniających potrzeby ekonomiczno-społeczne poszczególnych grup interesariuszy.
W ramach projektu zebrane zostaną kompleksowe dane o liczebności i rozmieszczeniu kluczowych gatunków ptaków na całym obszarze polskich Karpat.
Wyniki tych inwentaryzacji zostaną użyte m.in. do przygotowania szczegółowych zaleceń ochrony ptaków i ich siedlisk, strategii ekonomiczno-środowiskowych dla każdej z grup docelowych, mogą zostać także wykorzystane do przygotowywania planów zagospodarowania przestrzennego, planów zadań ochronnych i innych dokumentów związanych z ochroną przyrody na terenie Karpat. Wyniki inwentaryzacji zostaną podsumowane w publikacji książkowej zamykającej projekt – „Ptaki polskich Karpat – stan, zagrożenia, ochrona”.
Orzeł przedni Aquila chrysaetosto jeden z gatunków objętych działaniami projektowymi. Cała krajowa populacja tego gatunku zamieszkuje Karpaty. fot. Grzegorz Leśniewski
Aby zwiększyć na terenie Karpat liczbę osób zaangażowanych w prace monitoringowe w ramach różnych programów OTOP, przewidziano cykl szkoleń i programy motywacyjne.
Dzięki temu w teren wyruszy większa liczba dobrze przeszkolonych wolontariuszy, ich praca zapewni trwałość działań projektu także po jego zakończeniu, a jakość dostarczanych przez nich danych będzie na wysokim poziomie.
Przedstawiciele karpackich nadleśnictw, izb rolnych, ośrodków doradztwa rolniczego, a także wybranych samorządów lokalnych będą mogli wziąć udział w warsztatach dotyczących zasobów przyrodniczych Karpat i potrzeb ich ochrony.
Warsztaty te będą miały na celu zarówno przedstawienie informacji o potrzebach i możliwościach ochrony przyrody w Karpatach na poziomie lokalnym, jak i wskazanie jakie rodzaje działalności gospodarczej przynoszącej korzyści ekonomiczne dla lokalnych grup interesariuszy, mogą mieć jednocześnie pozytywny efekt środowiskowy.
W ramach projektu stworzone zostaną strategie działań prośrodowiskowych, dla różnych grup docelowych.
Wypracowane wspólnie z leśnikami strategie zawierać będą informacje o rozmieszczeniu kluczowych gatunków ptaków i ich siedlisk oraz zagrożeniach w poszczególnych nadleśnictwach, a także sugestie dotyczące prowadzenia gospodarki leśnej, sprzyjającej zachowaniu poszczególnych elementów przyrodniczych. Dla 12 wybranych gmin sporządzone zostaną programy działalności gospodarczej, które zidentyfikują dziedziny gospodarki i rodzaje inwestycji sprzyjające z jednej strony ochronie przyrody, z drugiej rozwojowi gospodarczemu lokalnych społeczności. W ramach projektu powstanie m.in. przewodnik turystyczny, który będzie promował zieloną turystykę w Karpatach, ponieważ ten rodzaj aktywności gospodarczej sprzyja ochronie przyrody, przynosząc jednocześnie dochody lokalnym społecznościom.
Więcej informacji o projekcie „Ptaki Karpat” znaleźć można na stronie internetowej www.ptakikarpat.pl
Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.