Beka

Poznaj miejsce nad Zatoką Pucką, gdzie wiosną i latem zamiast tłumu turystów jest spokój, a w ciszy słychać śpiew ptaków. Samochód zostaw w domu, wsiadaj na rower i zobacz jedno z ostatnich takich miejsc na naszym wybrzeżu.

Kiedy i dlaczego utworzono rezerwat?

Rezerwat przyrody o nazwie Beka utworzono zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 17 listopada 1988 roku. Obejmuje niskie wybrzeże Zatoki Puckiej, znajdujące się w granicach Nadmorskiego Parku Krajobrazowego. Głównymi celami ochrony tego terenu jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych wilgotnych słonych łąk, tzw. słonaw i rzadkich zbiorowisk młak turzycowych oraz bogatej awifauny lęgowej i przelotnej. Rezerwat Beka włączony został w granice ostoi Natura 2000. Zaliczany jest jako obszar chroniony wedle Dyrektywy ptasiej - Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków (PLB 220005 Zatoka Pucka), a także Dyrektywy siedliskowej - Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk (PLH 220032 Zatoka Pucka i Półwysep Helski).

Opis form użytkowania – przed i po powstaniu rezerwatu

Historia nadmorskich łąk będących obecnie w granicach rezerwatu Beka sięga około 300 lat. Rolnicze wykorzystanie terenu i regularne wlewy słonych wód z Zatoki Puckiej (co roku w okresie jesienno-zimowym słona woda wlewa się na łąki) były motorem do wykształcenia się rzadkich i unikatowych na polskim wybrzeżu siedlisk roślinnych - słonaw. Stanowią one doskonałe siedlisko lęgowe dla ptaków wodno-błotnych. Po zakończeniu II wojny światowej gospodarowanie na Bece podjęło Przedsiębiorstwo Hodowli Roślin i Nasion (PHRiN) w Celbowie. Działania prowadzone przez PHRiN - wypas bydła, pokrywał się z dawnym sposobem użytkowania, dzięki temu słone łąki mogły utrzymać się w dobrym stanie. Pod koniec lat siedemdziesiątych na terenie obecnego rezerwatu wypasano nawet do 150 sztuk bydła. W tym samym czasie teren ten został zauważony i doceniony ze względu na swą wartość przyrodniczą, wobec czego podjęto próby objęcia go ochroną prawną. W efekcie tego powstał pod koniec lat 80. rezerwat o nazwie "Beka". Wprowadzenie ochrony rezerwatowej, a co za tym idzie zakazu gospodarowania na terenie Beki zbiegło się z likwidacją PHRiN w Celbowie. Brak użytkowania rolniczego Beki okazał się brzemienny w skutkach i spowodował zanik unikatowych siedlisk - słonaw, dla których ochrony powołano rezerwat. "Zapomniano" bowiem, że słone łąki są siedliskiem pół naturalnym tzn. takim, dla którego zachowania niezbędna jest odpowiednia gospodarka człowieka. Dlatego też od 1999 r. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków realizuje zadania czynnej ochrony, głównie wypas oraz koszenia, które pozwalają wyeliminować trzcinę. Dzięki naszym działaniom duże fragmenty słonych łąk osiągnęły wygląd podobny, jak w okresie użytkowania pastwiskowego z lat 70. ubiegłego wieku.