Wel

Wel. Czy wiedzieliście, że nazwa tej rzeki pochodzi od prasłowiańskiego wyrazu o znaczeniu “wilgoć”, “woda”? Jej źródła biją na południowych stokach Góry Dylewskiej. Po przepłynięciu 107 kilometrów jej wody wpadają do Drwęcy. Wel charakteryzuje się dużą zmiennością przyrodniczo-krajobrazową. Leniwie płynie przez doliny wypełnione torfowiskami, mokradłami i starorzeczami, a jego nurt przyspiesza na kamienistym odcinku przełomowym. Rzeka przepływa przez 10 jezior polodowcowych. Na swojej drodze mija też wiele miejscowości zarówno miast jak i mniejszych wsi np. Giętlewo, Jakubowo, Cibórz Koty miasto Lidzbark (jeszcze do niedawna Lidzbark Welski), Kurojady, Chełsty, Jakubowo i Bratian.
W dolinie Welu lub Wlu, bowiem lokalnie obowiązują dwa rodzaje odmian,  utworzony został Welski Park Krajobrazowy. Na jego terenie znajdują się cztery rezerwaty, w tym dwa bezpośrednio związane z rzeką. Najbardziej znany jest rezerwat przyrody Piekiełko. Ma na celu zachowanie odcinka rzeki Wel o charakterze górskim, wraz z otaczającym go przepięknym grądem zboczowym. Spotkać można tam  chronione rzadkie gatunki roślin (np. hildenbrandia rzeczna - wpisana na czerwoną listę glonów Polski) i zwierząt (np. pluszcz, pliszka górska). Rezerwat przyrody Ostrów Tarczyński chroni obszar urozmaicony pod względem rzeźby terenu z mozaiką siedlisk i zespołów roślinnych oraz ostoi licznych gatunków ptaków.