Wybierz interesujące Cię zagadnienie:
- Jak zorganizować stoisko?
- Jak zorganizować wycieczkę?
- Jak ustawić tablicę terenową na obszarze Natura 2000?
Stoisko
- Etap planowania
1. Wybór miejsca
Planując zorganizowanie stoiska należy uprzednio zapewnić sobie miejsce, w którym ono stanie. W przypadku lokalnych imprez masowych (festyny, pikniki naukowe, itp.) nie ma z tym specjalnego problemu – lokalizację wskazują organizatorzy wydarzenia, z którymi należy się odpowiednio wcześniej skontaktować.
Jeśli stoisko nie ma towarzyszyć żadnej większej inicjatywie. należy uzyskać zgodę na jego ustawienie od właściciela lub dzierżawcy terenu, Z osobami prywatnymi odbędzie się to najprawdopodobniej na drodze zwykłej rozmowy – w przypadku instytucji lub organizacji wskazane jest prowadzenie korenspondencji formalnej (list, fax), aby w każdej chiwli istniała możliwość przedstawienia wyników dotychczasowych ustaleń.
Wybierając miejsce na stoisko należy decydować się na lokalizacje, gdzie w sposób naturalny przebywa dużo ludzi. Może to być np. lokalny park przy jednej z głównych alej czy główny plac miejski. Dobrze jest sprawdzić, czy istnieje możliwość rozlokowania się w miejscu, skąd widać jakieś ptaki – tu ponownie dobrym pomysłem okaże się park, ale warto też rozejrzeć się za punktem z widokiem np. na kościelną wieżę, nad którą wiosną i latem mogą latać stada jerzyków.
2. Gromadzenie materiałów
Kiedy wiadomo, gdzie stanie stoisko, warto się zastanowić, co ma się na nim znaleźć. Z uwagi na warunki pogodowe zostanie ono rozstawione wiosną, latem lub jesienią. W czasie każdego sezonu w świecie przyrody dzieją się inne rzeczy, na które warto zwracać uwagę odwiedzającym:
Wiosna:
– wczesna (marzec-kwiecień): przyroda budzi się do życia po zimie, z zimowisk wracają do nas wędrowne ptaki,
– środek (późny kwiecień – maj): przyroda tętni życiem – kwiaty na łąkach, ptaki intensywnie śpiewają,
– późna (czerwiec): zwierzęta mają młode (warto zwrócić uwagę na częste przypadki zabierania przez ludzi piskląt, które opuściły już gniazda, ale wciąż pozostają pod opieką rodziców)
Lato:
Dla wielu zwierząt lato to wciąż bardzo rodzinny czas – wśród ptaków liczne gatunki wodzą jeszcze pisklęta, część przygotowuje się już powoli do jesiennej wędrówki, m.in. wymieniając stare i zużyte pióra na nowe
Jesień:
Liście na drzewach zmieniaja kolory, trwa wielka jesienna migracja ptaków – wiele gatunków odlatuje z Polski do Europy Zachodniej i Afryki, z Dalekiej Północy przylatują zaś ptaki, które pozostaną z nami na zimę.
Opiekunowie IBA i Grupy Lokalne OTOP
W czasie przygotowywania stoiska warto jest sprawdzić, co najciekawszego dzieje się w okolicach zaplanowanego przez nas terminu na terenie najbliższego obszaru Natura 2000. Jeśli został powołany na mocy Dyrektywy Ptasiej, jest on również Ostoją Ptaków o znaczeniu międzynarodowym (IBA). Przez OTOP można się skontaktować ze społecznym opiekunem ostoi (większość obszarów w Polsce takiego posiada), który może udzielić cennych informacji. Na stronie internetowej OTOP dobrze jest też sprawdzić, czy w okolicy działa Grupa Lokalna – zaangażowani w niej wolontariusze również mogą być bardzo pomocni (trzeba jednak pamiętać, że często są to pracujące, bardzo zajęte osoby i mogą nie mieć akurat czasu na angażowanie się w projekt stoiska).
Materiały promocyjne i propozycja konkursu
Materiałami, które mogą się przydać podczas obsługi stoiska, są m.in.:
- ulotki promujące prowadzony przez OTOP portal dla dzieci – OTOP Junior,
- ulotki Programu Edukacyjnego OTOP “Przyroda wokół nas – Ptaki” (można je rozdawać odwiedzającym stoisko nauczycielom)
Na pewno wskazane jest, aby pomyśleć o jakimś konkursie, który uatrakcyjni stoisko w oczach odwiedzających i zatrzyma ich na dłużej. Najprostszą formą jest konkurs rozpoznawania zdjęć ptaków umieszczonych na planszy (można do tego wykorzystać pocztówki czy zdjęcia wydrukowane z Internetu – wcześniej należy uzyskać zgodę od ich autorów). Aby ułatwić nieco zadanie, do każdego zdjęcia można przyczepić numer i dodatkowo przygotować karty z listą gatunków – wtedy uczestnik będzie miał na celu wpisanie na karcie odpowiednich numerów przy podanych już nazwach. Na formularzu konkursowym dobrze zostawić miejsce na adres mailowy zawodnika – dzięki temu będzie się z nim można skontaktować po losowaniu nagród, a dodatkowo uzyskamy możliwość przyszłego kontaktu przy innych inicjatywach na rzecz przyrody. Koniecznie należy jednak się upewnić, czy dana osoba wyraża na to zgodę.
- Realizacja zaplanowanych działań
1. Rozstawienie stoiska
Na miejsce należy przyjechać odpowiednio wcześniej przed zapowianym rozpoczęciem wydarzenia, aby zdążyć wszystko dobrze przygotować. Należy pamiętać, że przy rozstawianiu stoiska potrzebnych będzie pewnie kilka osób do pomocy (podobnie przy składaniu). Warto zadbać o zadaszenie oraz o to, aby przy stoisku były krzesła, na których będzie można na chwilę odpocząć. Rzeczy należące do obsługujących stoisko (ubrania, plecaki, torby) nie powinny być widoczne dla osób podchodzących, ale nie powinno się ich też składać w miejscu, gdzie mogą łatwo paść ofiarą złodzieja. Dobrze np. rozstawić stół z materiałami i nakryć go dużą narzutą lub innym materiałem, a rzeczy osobiste schować pod nim. Gdzieś pod ręką dobrze jest mieć butelkę z wodą – niemal ciągłe mówienie bardzo szybko prowadzi do uczucia suchości w gardle.
Wykładając papierowe materiały w miejscu, gdzie są narażone na zdmuchnięcie przez wiatr, należy zadbać o ich zabezpieczenie jakimś cięższym przedmiotem. Inaczej silniejszy podmuch może momentalnie zrobić na stoisku duży bałagan.
2. Obsługa stoiska
Jeśli zapadła decyzja o robieniu konkursu, co najmniej jedna osoba powinna być zaangażowana w jego obsługę, a druga w inne działania przy stoisku. Jeśli konkurs wymaga wypełnienia formularza, należy uprzednio zaopatrzyć się w długopisy lub ołówki (uczestnicy mogą nie mieć ich przy sobie).
Jeśli stoisko znajduje się w miejskim parku lub innym miejscem z elementami zieleni, warto rozpatrzyć zorganizowanie krótkiego spaceru dla odwiedzającyh stoisko. Informacja o godzinie rozpoczęcia powinna zostać dobrze wyeksponowana – jednocześnie należy pamiętać, że spaceru nie da się przeprowadzić, jeśli nie ma osoby, która będzie mogła pozostać na miejscu i obsługiwać stoisko pod nieobecność przewodnika.
Podczas obsługi stoisk może się zdarzyć, że ktoś będzie prowadzących próbował wciągnąć w dyskusję, która nie ma z samym stoiskiem ścisłego związku (może to dotyczyć np. działań OTOP, często w nieprawdziwy i nierzetelny sposób opisywanych przez media). Jeśli widać, że dyskutatant nie daje drugiej stronie dojść do słowa i prowadzenie rzeczowej, merytorycznej rozmowy jest niemożliwe, należy ją możliwie szybko uciąć – nie da żadnych pozytywnych efektów, a powoduje stratę czasu, który normalnie można poświęcić na obsługę osób faktycznie zainteresowanych prezentowanymi treściami.
Jeśli ktoś z odwiedzających zada pytanie, na który nie ma możliwości natychmiastowej odpowiedzi, warto poprosić o dane kontaktowe (nr telefonu, adres e-mail) i po sprawdzeniu w dostępnych źródłach skontaktować się z pytającym. To sprawia, że wśród odbiorców prezentowanego na stoisku przekazu rośnie zaufanie nie tylko do prowadzących, ale do całego OTOP.
Wycieczka
W tym miejscu przedstawiamy hasłowo poszczególne etapy organizacji wycieczki – ich rozwinięcie znajduje się w Poradniku Wycieczkowym OTOP, który można pobrać w formie pliku pdf. (odnośnik na dole strony).
- Przed wycieczką
- zaplanuj trasę i przejdź ją samodzielnie,
- poinformuj o wycieczce lokalną społeczność (przez kontakt ze szkołą, lokalnym samorządem, mediami),
- zadbaj o zabranie książki o ptakach z ilustracjami,
- sprawdź w Internecie i/lub w kwartalniku “Ptaki”, czym aktualnie zajmuje się OTOP.
- W czasie wycieczki
- nawiąż dobry kontakt z uczestnikami,
- poinformuj o trasie i oczekiwanych gatunkach,
- przedstaw oczekiwany czas trwania wycieczki,
- poinformuj o zasadach bezpieczeństwa obowiązujących uczestników,
- opowiadając o ptakach używaj prostego, obrazowego języka,
- zapisuj pytania uczestników, na które w danej chwili nie znasz odpowiedzi, aby udzielić jej później
- Po wycieczce
- zachęć do udziału w projektach realizowanych przez OTOP,
- zachęć do członkowstwa w OTOP
Pobierz Poradnik Wycieczkowy OTOP
Jak ustawić tablicę na obszarze Natura 2000?
Materiały szkoleniowe dotyczące tego zagadnienia znajdują sie tutaj